Δημόσιο: Ποιοι γλιτώνουν τη σύνταξη στα 65

 ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Μαζική είναι η φυγή από τον δημόσιο τομέα, καθώς τη διετία 2011-2012 πάνω από 65.000 άτομα αναμένεται να ανοίξουν την πόρτα εξόδου και να βγουν στη σύνταξη. Λαμβάνοντας υπόψη πως πέρυσι συνταξιοδοτήθηκαν περίπου 40.000 άτομα, είναι εμφανές πως μέσα σε μία τριετία (2010 έως 2012) θα υπάρξει "ρεκόρ" αποχωρήσεων από τον δημόσιο τομέα.

Σημειώνεται πως μια σειρά μεταβατικών διατάξεων -που ισχύουν φέτος και την επόμενη χρονιά- επιτρέπουν στους δημοσίους υπαλλήλους να αποχωρήσουν πριν κλείσουν το 65ο έτος και να αποφύγουν τα... χειρότερα. Οι ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις θα ισχύουν μέχρι το 2013, καθώς στη συνέχεια θα υπάρξουν ενιαία όρια συνταξιοδότησης για τους δημοσίους υπαλλήλους (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως είναι οι γονείς αναπήρων τέκνων).
Εδώ πρέπει να επισημανθεί πως στον δημόσιο τομέα οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είναι σε άμεση συνάρτηση με το έτος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η θεμελίωση στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων γίνεται με τη συμπλήρωση της "πολυπόθητης" 25ετίας, οπότε και "κλειδώνει" το όριο ηλικίας.
Ειδικότερα τρεις είναι οι καθοριστικές ημερομηνίες για τους δημοσίους υπαλλήλους:.....................................

• Θεμελίωση δικαιώματος μέχρι το τέλος του 2010. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι δεν επηρεάζονται από τις αλλαγές στα όρια ηλικίας και θα πάρουν σύνταξη με βάση το παλαιό καθεστώς. Μεγάλες κερδισμένες είναι οι μητέρες ανηλίκων, που γλιτώνουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25ετία σε ηλικία 50 ετών. Στον αντίποδα υπάρχουν άντρες ασφαλισμένοι που αδικούνται, καθώς τη διετία 2011-2012 προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις και η συνταξιοδότηση γίνεται με χαμηλότερα όρια ηλικίας (π.χ. άντρες με ανήλικο παιδί).
• Θεμελίωση δικαιώματος τη διετία 2011-2012. Το διάστημα αυτό εφαρμόζονται μεταβατικές διατάξεις που επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση πριν από το 65ο έτος.

Οι νέες αυτές ρυθμίσεις ευνοούν κυρίως τους άντρες (π.χ. όσους έχουν ανήλικα παιδιά), οι οποίοι μπορούν να... επισπεύσουν τη συνταξιοδότησή τους. Για τις γυναίκες (π.χ. μητέρες ανηλίκων) υπάρχει αύξηση των ορίων ηλικίας, ωστόσο με τη θεμελίωση δικαιώματος γλιτώνουν τα... χειρότερα (δηλαδή την εκτίναξη του ορίου συνταξιοδότησης στο 65ο έτος).

• Θεμελίωση δικαιώματος από το 2013 και μετά. Η "έξοδος" θα γίνεται πλέον με 25ετία σε ηλικία 65 ετών (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Μεγάλες αδικημένες είναι οι μητέρες ανηλίκων, που θα δουν τα όρια συνταξιοδότησης να αυξάνονται κατά δεκαπέντε χρόνια (σε σχέση με το 2010) και να φτάνουν το 65ο έτος.

Το "Εθνος- Συντάξεις" δημοσιεύει σήμερα έναν αναλυτικό οδηγό για τις μεταβατικές διατάξεις που ισχύουν στο Δημόσιο τη διετία 2011-2012. Οι διατάξεις αυτές αφορούν όσους ασφαλίστηκαν από 1η Ιανουαρίου 1983 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992.
Κέρδος έως και 15 χρόνια για τους άνδρες
Από τέσσερα μέχρι και δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα μπορούν να ανοίξουν την πόρτα εξόδου όσοι άντρες θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα τη διετία 2011-2012. Από το 2013 επανέρχονται σε ισχύ παλαιότερες διατάξεις και οι δημόσιοι υπάλληλοι που συμπληρώνουν 25ετία θα συνταξιοδοτούνται σε ηλικία 65 ετών.
Αναλυτικά οι μεταβατικές διατάξεις που ισχύουν στο Δημόσιο είναι οι εξής:
Αντρες χωρίς παιδιά ή με ενήλικα παιδιά. Κερδισμένοι είναι όσοι ασφαλισμένοι θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα φέτος ή την επόμενη χρονιά, καθώς γλιτώνουν το 65ο έτος της ηλικίας. Ουσιαστικά για μία διετία μειώνεται το όριο ηλικίας, αρκεί οι ασφαλισμένοι να συμπληρώσουν 25ετία.
Ειδικότερα φέτος το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη πέφτει στο 61ο έτος και για μειωμένη στο 56ο έτος. Την επόμενη χρονιά το όριο ηλικίας διαμορφώνεται στο 63ο έτος για πλήρη σύνταξη και στο 58ο έτος για μειωμένη.
Από το 2013 κλείνουν οι πόρτες εξόδου πριν από το 65ο έτος και παύουν να ισχύουν οι ευνοϊκές αυτές διατάξεις. Σημειώνεται πως χαμένοι είναι και όσοι δημόσιοι υπάλληλοι θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010, καθώς θα πάρουν σύνταξη με βάση τα "παλαιά" όριο ηλικίας.
Αντρες με ανήλικα παιδιά. Στο 52ο έτος πέφτει φέτος το όριο ηλικίας για όσους συμπληρώσουν φέτος 25ετία και θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Ουσιαστικά το όριο ηλικίας μειώνεται κατά δεκατρία χρόνια, καθώς μέχρι πέρυσι η "έξοδος" γινόταν σε ηλικία 65 ετών.
Την επόμενη χρονιά οι άντρες θα μπορούν να αποχωρούν σε ηλικία 55 ετών, ενώ τέλος στις ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις μπαίνει το 2013 με την "επαναφορά" του ορίου ηλικίας στο 65ο έτος.
Σημειώνεται πως οι μεταβατικές διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε όσους άντρες θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010.
Αντρες με τρία παιδιά: Για το σύνολο των τριτέκνων -δηλαδή ακόμα και για όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα πέρυσι- ισχύουν οι νέες διατάξεις. Πρέπει να επισημανθεί πως μέχρι το τέλος του 2010 ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης είχαν μόνο οι άνδρες που ήταν χήροι ή είχαν την επιμέλεια των ανήλικων παιδιών με δικαστική απόφαση.
Οσοι συμπληρώσουν 20 έτη ασφάλισης φέτος θεμελιώνουν δικαίωμα και μπορούν να πάρουν σύνταξη όποτε κλείσουν 21 έτη ασφάλισης και το 52ο έτος. Το 2012 θα απαιτούνται 23 έτη ασφάλισης και η συμπλήρωση του 55ου έτους, ενώ από το 2013 και μετά η "έξοδος" θα γίνεται με 25ετία στα 65.
Αντρες με ανάπηρα παιδιά. Μειώνεται κατά 15 χρόνια το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση των αντρών με παιδιά που έχουν ποσοστό αναπηρίας 67%. Συγκεκριμένα για πρώτη φορά επιτρέπεται η συνταξιοδότηση με 25ετία σε ηλικία 50 ετών (όπως ακριβώς ισχύει και για τις γυναίκες). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως το δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.
Σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας για τις γυναίκες
Ειδικό καθεστώς ισχύει για τη συνταξιοδότηση των γυναικών τη διετία 2011-2012, καθώς αυξάνονται σταδιακά τα όρια ηλικίας στον δημόσιο τομέα. Από το 2013 και μετά μπαίνει τέλος στις μεταβατικές διατάξεις και κλείνουν οι πόρτες εξόδου πριν από το 65ο έτος.
Συγκεκριμένα για τις γυναίκες που εργάζονται στο Δημόσιο ισχύουν τα εξής:
Γυναίκες χωρίς παιδιά ή με ενήλικα παιδιά. Φέτος η έξοδος θα γίνεται με 25 έτη ασφάλισης σε ηλικία 61 ετών για πλήρη σύνταξη και 56 ετών για μειωμένη. Ουσιαστικά, το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά ένα έτος σε σχέση με πέρυσι.
Τα όρια ηλικίας θα αυξηθούν και την επόμενη χρονιά, με την καταβολή πλήρους σύνταξης στα 63 και μειωμένης στα 58. Η μεταβατική αυτή περίοδος ολοκληρώνεται το 2013, οπότε και το όριο ηλικίας πάει στο 65ο έτος για πλήρη σύνταξη και στο 60ό για μειωμένη.
Πάντως, οι νέες ρυθμίσεις δεν αγγίζουν όσες γυναίκες πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010. Οι συγκεκριμένες ασφαλισμένες μπορούν να αποχωρήσουν από την εργασία τους με 25ετία σε ηλικία 60 ετών (μειωμένη σύνταξη δίνεται στα 55).
Γυναίκες με ανήλικα παιδιά. Μόνο οι γυναίκες που θα θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012 θα αποφύγουν τη συνταξιοδότηση στο 65ο έτος. Συγκεκριμένα όσες γυναίκες θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 θα βγουν στη σύνταξη με βάση τις παλαιές ρυθμίσεις.
Για όσες μητέρες θεμελιώσουν φέτος δικαίωμα και έχουν 25ετία με ανήλικο παιδί, το όριο ηλικίας "κλειδώνει" στο 52ο έτος. Το 2012 η ηλικία συνταξιοδότησης θα πάει στο 55ο έτος και από το 2013 κλείνουν οι πόρτες εξόδου πριν από τα 65.
Μητέρες με τρία παιδιά. Διπλή είναι η "επιβάρυνση", καθώς αυξάνονται τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης και καθιερώνεται όριο ηλικίας. Οσες ασφαλισμένες συμπληρώσουν 20ετία φέτος βγαίνουν στη σύνταξη στα 52 με 21 έτη ασφάλισης. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης συμπληρωθούν το 2012, η έξοδος γίνεται σε ηλικία 55 ετών με 23 χρόνια δουλειάς.
Σημειώνεται πως το δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.
Γυναίκες με ανάπηρα παιδιά. Το ποσοστό ανικανότητας του τέκνου πρέπει να είναι 67% (από 50%) για την καταβολή σύνταξης στις ασφαλισμένες του Δημοσίου. Το όριο ηλικίας παραμένει στο 50ό έτος για όσες εργαζόμενες στο Δημόσιο έχουν 25 έτη ασφάλισης.
Σημειώνεται πως το δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.