Image via Wikipedia Η επικείμενη εφαρμογή, από το 2012, του νέου σχεδίου της ΟΥΕΦΑ για την ορθή οικονομική διαχείριση των ομάδων σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση αναγκάζουν από φέτος τις ομάδες να περιορίζουν τις δαπάνες τους.
Του Χρίστου Χαραλαμπόπουλου
Αυτό γίνεται περισσότερο φανερό σε μεγάλα πρωταθλήματα όπως το αγγλικό ή το ισπανικό, των οποίων ο τζίρος ήταν πολύ υψηλός και οι συγκρίσεις είναι ευκολότερες. Οταν οι ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ, για παράδειγμα, στην περσινή μεταγραφική περίοδο του καλοκαιριού ξόδεψαν όλες μαζί 449 εκατομμύρια στερλίνες και φέτος έπεσαν στα 258 εκατομμύρια (με τη Μάντσεστερ Σίτι να έχει ξοδέψει μόνη της σχεδόν τα μισά), μπορεί κάποιος να έχει μια αρκετά αποκαλυπτική εικόνα. Αντιλαμβάνομαι πως το θέμα δεν είναι από εκείνα που κάνουν πρωτοσέλιδα ή που προκαλούν το ενδιαφέρον των φιλάθλων, παρά μόνο όταν είναι πολύ αργά. Ομως, του χρόνου το καλοκαίρι όλοι, αλλά ιδιαίτερα οι φίλοι του Ολυμπιακού θα καταλάβουν το πόσο πιεστικό έχει γίνει το ζήτημα της εξισορρόπησης των προϋπολογισμών των ομάδων, που η αλήθεια είναι ότι είχαν ξεφύγει δημιουργώντας μια φούσκα, την οποία η ΟΥΕΦΑ θέλει να προλάβει πριν σκάσει. Ο ΠΑΟ από φέτος προσπαθεί να περιορίσει και το ρόστερ και το συνολικό επίπεδο των δαπανών του, διότι οι κανόνες αλλάζουν. Για όλους. Η Μαγιόρκα ήταν η πρώτη γνωστή ομάδα που αποκλείστηκε από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις λόγω χρεών. Στις αρχές του καλοκαιριού η ΟΥΕΦΑ δημοσιοποίησε τις βασικές αρχές του σχεδίου της για το οικονομικό fair play, βάσει του οποίου καμία ομάδα δεν θα μπορεί να ξοδεύει περισσότερα απ' όσα εισπράττει. Το σχέδιο χωρίζεται σε τρεις φάσεις. Σύμφωνα με την πρώτη φάση του σχεδίου, η οποία θα ξεκινήσει από την επόμενη αγωνιστική περίοδο και θα διαρκέσει έως το 2015, οι ιδιοκτήτες των ομάδων θα μπορούν να ενισχύουν τις ομάδες τους μ' ένα ποσό που θα φτάνει μέχρι τα 15 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Από το 2015 μέχρι το 2018 το ποσό που ετησίως θα μπορούν να βάζουν οι ιδιοκτήτες στις ομάδες θα μειωθεί στα 10 εκατομμύρια. Λεπτομέρειες για τα χαρακτηριστικά της τρίτης φάσης η ΟΥΕΦΑ θα ανακοινώσει εν καιρώ, συνεκτιμώντας και την πορεία της εφαρμογής του σχεδίου. Το πολύ σημαντικό στοιχείο του σχεδίου αφορά τον χαρακτήρα του ποσού που οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να βάζουν στα ταμεία των ομάδων. Δεν θα μπορεί να έχει τον χαρακτήρα του δανείου, πρακτική πολύ διαδεδομένη ειδικά στην Αγγλία (όπου η εταιρεία που συνέστησε ο Αμπράμοβιτς για να αγοράσει την Τσέλσι τού οφείλει 600 εκατομμύρια στερλίνες, όσα δηλαδή της «δάνεισε» από την ημέρα που την εξαγόρασε). Τα χρήματα τα οποία έως το 2018 θα βάζουν οι ιδιοκτήτες στα ταμεία των ομάδων με στόχο να περιορίσουν τα χρέη θα πρέπει να μπαίνουν είτε με τη μορφή της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου είτε με τη μορφή της δωρεάς. Πιθανόν αυτόν τον χαρακτήρα θα έχουν και μετά το 2018, αλλά αυτό είναι απλώς μια υπόθεση. Αλήθεια, πόσοι ιδιοκτήτες ομάδων θα έχουν τη διάθεση και τα χρήματα –σε περίπτωση που οι ομάδες δεν μειώσουν τις δαπάνες τους– να κάνουν κάθε χρόνο αυξήσεις κεφαλαίου για να καλύπτουν τα ελλείμματά τους και μάλιστα σε καιρό οικονομικής κρίσης; Οι ομαδες θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν τις φιλοδοξίες τους ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες όχι των ιδιοκτητών τους, αλλά των ιδίων. Θα πρέπει να γίνουν βιώσιμες επιχειρήσεις, που σημαίνει έσοδα από τηλεοπτικά δικαιώματα, εισιτήρια, χορηγίες, διαφημίσεις και πωλήσεις αντικειμένων με το σήμα της ομάδας. Φυσικά, όσο μεγαλύτερη είναι μια ποδοσφαιρική αγορά τόσο περισσότερα είναι τα έσοδα των ομάδων. Αυτό δεν μπορούμε να το ξεχνάμε όταν μιλάμε για την ελληνική αγορά. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ομάδες με ιδιοκτήτες όπως ο Αμπράμοβιτς ή ο σεΐχης Μανσούρ στη Μάντσεστερ Σίτι, οι οποίοι έχουν την οικονομική δυνατότητα, αποκτούν ένα πλεονέκτημα μια και μπορούν να βάλουν χρήματα στις ομάδες για να περιορίσουν τα ελλείμματα με τη μορφή δανείων ή αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου πριν αρχίσουν να ισχύουν τα νέα μέτρα.
Ενας πόλεμος που συνεχίζεται
Ενα από τα θέματα με τα οποία συνήθως ασχολούμαστε όταν έχουμε μεγάλες διοργανώσεις αφορά τον πολύ σκληρό ανταγωνισμό ανάμεσα στις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας αθλητικού υλικού. Η αγορά είναι πολύ μεγάλη και τα κέρδη επίσης. Το γεγονός ότι δύο εταιρείες, η ΝΙΚΕ και η adidas, είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο και ελέγχουν μαζί γύρω στο 65% της παγκόσμιας αγοράς δείχνει και την ένταση του ανταγωνισμού τους, που έχει εξελιχθεί σε έναν εμπορικό πόλεμο χωρίς διακοπή. Εναν πόλεμο που έγινε σκληρότερος από τη στιγμή που η μία πολυεθνική έκανε απόβαση στην ήπειρο της άλλης. Η ΝΙΚΕ, η αμερικανική πολυεθνική, άρχισε να εξαπλώνεται παγκοσμίως μετά το Μουντιάλ του '86 και μπήκε δειλά στην Ευρώπη με το Μουντιάλ του '90 και κυρίως με τους Ολυμπιακούς του '92 στη Βαρκελώνη, με διαφημιστική σημαία την Dream Team του αμερικανικού μπάσκετ. Ετσι κι αλλιώς, ο προνομιακός χώρος της ΝΙΚΕ ήταν ο στίβος και το μπάσκετ, αλλά η παγκοσμιοποίηση και η ενοποίηση των αγορών ξεδίπλωσαν μπροστά της και το ποδοσφαιρικό πεδίο. Ειδικά της Ευρώπης, εκεί που ξοδεύοντας πολλά χρήματα μπόρεσε να αποκτήσει ποδοσφαιριστές και ομάδες υψηλής δημοτικότητας, οι οποίες ανήκαν παλιότερα στην adidas. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, η περίπτωση της εθνικής Γαλλίας, η οποία από του χρόνου θα φοράει NIKE και όχι adidas και θα εισπράττει για τα επόμενα 8 χρόνια από 42 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Το γεγονός αυτό καθιστά τη φανέλα των «τρικολόρ» την ακριβότερη στον κόσμο. Η εμπορική απάντηση της adidas στο ευρωπαϊκό μπάσιμο της ΝΙΚΕ είναι μια επιλογή προοπτικής με αμφίβολο αποτέλεσμα. Η adidas επενδύει στο αμερικανικό ποδόσφαιρο. Οχι αυτό που ξερουμε ως ράγκμπι, αλλά αυτό που όλος ο υπόλοιπος κόσμος ονομάζει ποδόσφαιρο. Οι προβλέψεις των ειδικών υποστηρίζουν ότι θα είναι το άθλημα με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία ανάπτυξη την επόμενη δεκαετία στις ΗΠΑ. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο η adidas αποφάσισε να επενδύσει στην αμερικανική λίγκα ποδοσφαίρου, τη γνωστή MLS.
Μια αγορά που «ξυπνάει»
Η adidas από το 2005 αποφάσισε να επενδύσει στο αμερικανικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, όταν η οργάνωσή του μπήκε σε άλλες βάσεις. Μάλιστα, από φέτος η αμερικανική λίγκα έχει αλλάξει και συμπληρώσει τις προϋποθέσεις που διέπουν την οργάνωση του πρωταθλήματος, το σάλαρι καπ, τον αριθμό των ξένων ποδοσφαιριστών και τις προϋποθέσεις εισόδου μιας ομάδας στη λίγκα (όπου για να πάρεις μέρος πρέπει να έχεις ιδιόκτητο ποδοσφαιρικό γήπεδο τουλάχιστον 30 χιλιάδων θέσεων). Η γερμανική πολυεθνική, λοιπόν, είχε υπογράψει το 2005 μια δεκαετή συμφωνία με την αμερικανική λίγκα αξίας 150 εκατομμυρίων δολαρίων, βάσει της οποίας οι ομάδες της λίγκας πρέπει να «ντύνονται» με προϊόντα της γερμανικής πολυεθνικής. Προχθές η adidas ανακοίνωσε την επέκταση της συμφωνίας μέχρι το 2018 με το συνολικό κόστος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, να αγγίζει τα 220 εκατομμύρια δολάρια. Μάλιστα, σύμφωνα με τη νέα συμφωνία η γερμανική πολυεθνική θα ενισχύσει ιδιαίτερα τις ποδοσφαιρικές ακαδημίες και θα βοηθήσει στην αναδιοργάνωση του τμήματος μάρκετινγκ της λίγκας. Μπορεί, αν οι προβλέψεις των ειδικών για την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου επιβεβαιωθούν, η γερμανική πολυεθνική να πετύχει μια μεγάλη «εμπορική» νίκη.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου