Ρεπορτάζ : Σωτήρης Νίκας(από την Καθημερινή)
Προ των πυλών βρίσκεται η ύφεση για την Ελλάδα, καθώς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν συρρικνώθηκε κατά 0,2% στο δεύτερο τρίμηνο του 2009, για πρώτη φορά από το 1993, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις που ανακοίνωσε χθες η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ). Ωστόσο, με τα προσωρινά στοιχεία για την εξέλιξη του ΑΕΠ, που θα ανακοινωθούν στις 3 Σεπτεμβρίου, αναμένεται ότι ο αρνητικός ρυθμός ανάπτυξης του δευτέρου τριμήνου να είναι... μεγαλύτερος. Οπως επισημαίνουν στην ΕΣΥΕ, δεν έχουν ακόμα συμπεριληφθεί όλα τα στοιχεία του τριμήνου για την ελληνική οικονομία και αυτά που απομένουν μάλλον θα επιδεινώσουν, παρά θα βελτιώσουν την κατάσταση.
Για το λόγο αυτό και το οικονομικό επιτελείο εκφράζει πλέον ανοικτά την ανησυχία του ότι ο ρυθμός ανάπτυξης ολόκληρου του 2009 θα βρεθεί σε αρνητικό έδαφος, αντί του μηδενός που ήταν η τελευταία εκτίμηση. Ομως, όλοι περιμένουν να ολοκληρωθεί η τουριστική περίοδος, πριν προχωρήσουν σε ασφαλέστερες προβλέψεις για το σύνολο του έτους.
Πάντως, η πτώση κατά 8% που σημειώθηκε στον αριθμό των αφίξεων ξένων τουριστών στη χώρα μας (αεροπορικώς) κατά το επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου, προμηνύει ότι έρχονται χειρότερες μέρες για την ελληνική οικονομία.
Παράλληλα, εκτός από την αρνητική συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ, στη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας συνέβαλε η σημαντική μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, των επενδύσεων και των εξαγωγών, ενώ μικρή «ανάσα» έδωσε η πτώση των εισαγωγών. Προς το παρόν, δεν είναι διαθέσιμα όλα τα στοιχεία για την πορεία των παραπάνω συνιστωσών του ΑΕΠ, ωστόσο, από την ΕΣΥΕ υποστηρίζουν ότι όλα κινήθηκαν καθοδικά και ότι μόλις συμπεριληφθούν τα πλήρη στοιχεία για το δεύτερο τρίμηνο, μπορεί να αλλάξει το -0,2%, προς το χειρότερο.
Ενδεικτικό, της συρρίκνωσης του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο και των δυσκολότερων ημερών που έρχονται, είναι η σημαντική επιβράδυνση της χρηματοδότησης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από τις τράπεζες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει ανακοινώσει η Τράπεζα της Ελλάδος, η πιστωτική επέκταση σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά διαμορφώθηκε στο 7,6% τον Ιούνιο, από 9,4% το Μάιο του 2009 και 15,9% το Δεκέμβριο του 2008.
Η χρηματοδότηση προς τις εγχώριες επιχειρήσεις τον Ιούνιο του 2009 επιβραδύνθηκε σε 8,8% από 11,4% τον προηγούμενο μήνα και 18,7% τον Δεκέμβριο του 2008, ενώ ο ετήσιος ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης στα νοικοκυριά υποχώρησε σε 6,2%, έναντι 7,3% το Μάιο του 2009 και 12,8% τον περασμένο Δεκέμβριο. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική κατανάλωση κατέγραψε μεγάλη πτώση, ενώ και οι επιχειρήσεις δεν διέθεσαν κεφάλαια για επενδύσεις. Μάλιστα, η εικόνα του ΑΕΠ θα ήταν χειρότερη, εάν δεν γίνονταν και οι δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις, για να στηριχθεί η ελληνική οικονομία.
Την ίδια ώρα, που η πιστωτική επέκταση κατέγραφε σημαντική επιβράδυνση, οι ακάλυπτες επιταγές τον Ιούνιο παρουσίαζαν αύξηση 290%, με την αγορά να «ασφυκτιά» και να μην μπορεί να αντεπεξέλθει στις επιπτώσεις της κρίσης. Επιδείνωση όμως σημειώνεται σε όλους τους δείκτες που σχετίζονται με το ΑΕΠ. Η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε τον Ιούνιο κατά 11,4% σε σχέση με τον ίδιο περσινό μήνα, ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε κατά 39,5% τον Μάιο του 2009, ο τζίρος στο λιανικό εμπόριο κατέγραψε πτώση 13,8% τον Μάιο, ο κύκλος εργασιών του χονδρικού εμπορίου μειώθηκε κατά 9% στο πρώτο τρίμηνο του έτους και οι εξαγωγές υποχώρησαν κατά 20,7% τον Ιούλιο.
Τι προβλέπουν οι διεθνείς Οργανισμοί
Μπορεί για πρώτη φορά το οικονομικό επιτελείο να θεωρεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2009, θα είναι αρνητικός, όλοι όμως οι διεθνείς οργανισμοί εκτιμούν εδώ και καιρό ότι η Ελλάδα θα βρεθεί σε ύφεση φέτος.
Μάλιστα, σε κάθε νέα τους πρόβλεψη ο ρυθμός συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ μεγαλώνει. Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό για το τι τελικά θα συμβεί φέτος, είναι όμως και ενδεικτικό του κλίματος αβεβαιότητας που επικρατεί διεθνώς, καθώς κανείς δεν μπορεί να κάνει μία εκτίμηση και να είναι σίγουρος ότι θα επαληθευτεί στο τέλος.
Στην έκθεσή του, που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), προβλέπει διετή ύφεση. Το 2009, ο ρυθμός ανάπτυξης θα βρεθεί σε αρνητικό έδαφος και η συρρίκνωση θα είναι της τάξης του 1,7%. Για το 2010, οι εκτιμήσεις του Ταμείου δείχνουν ανάκαμψη σε σχέση με φέτος, αλλά και πάλι το ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 0,4%.
Στη δικιά του έκθεση ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), αποτυπώνει ύφεση για την ελληνική οικονομία φέτος και οριακή ανάκαμψη του χρόνου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται για το 2009 αρνητικός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 1,3%, ενώ για το 2010 υπολογίζεται πως η ελληνική οικονομία θα μεγεθυνθεί κατά 0,3%.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις εαρινές της προβλέψεις, εκτιμά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Ελλάδας θα συρρικνωθεί φέτος κατά 0,9% και του χρόνου θα καταγράψει μικρή άνοδο (0,1%). Ωστόσο, στις νέες τις προβλέψεις, αναμένεται ότι οι εκτιμήσεις της θα είναι χειρότερες για την ελληνική οικονομία.
Για το λόγο αυτό και το οικονομικό επιτελείο εκφράζει πλέον ανοικτά την ανησυχία του ότι ο ρυθμός ανάπτυξης ολόκληρου του 2009 θα βρεθεί σε αρνητικό έδαφος, αντί του μηδενός που ήταν η τελευταία εκτίμηση. Ομως, όλοι περιμένουν να ολοκληρωθεί η τουριστική περίοδος, πριν προχωρήσουν σε ασφαλέστερες προβλέψεις για το σύνολο του έτους.
Πάντως, η πτώση κατά 8% που σημειώθηκε στον αριθμό των αφίξεων ξένων τουριστών στη χώρα μας (αεροπορικώς) κατά το επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου, προμηνύει ότι έρχονται χειρότερες μέρες για την ελληνική οικονομία.
Παράλληλα, εκτός από την αρνητική συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ, στη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας συνέβαλε η σημαντική μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, των επενδύσεων και των εξαγωγών, ενώ μικρή «ανάσα» έδωσε η πτώση των εισαγωγών. Προς το παρόν, δεν είναι διαθέσιμα όλα τα στοιχεία για την πορεία των παραπάνω συνιστωσών του ΑΕΠ, ωστόσο, από την ΕΣΥΕ υποστηρίζουν ότι όλα κινήθηκαν καθοδικά και ότι μόλις συμπεριληφθούν τα πλήρη στοιχεία για το δεύτερο τρίμηνο, μπορεί να αλλάξει το -0,2%, προς το χειρότερο.
Ενδεικτικό, της συρρίκνωσης του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο και των δυσκολότερων ημερών που έρχονται, είναι η σημαντική επιβράδυνση της χρηματοδότησης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από τις τράπεζες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει ανακοινώσει η Τράπεζα της Ελλάδος, η πιστωτική επέκταση σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά διαμορφώθηκε στο 7,6% τον Ιούνιο, από 9,4% το Μάιο του 2009 και 15,9% το Δεκέμβριο του 2008.
Η χρηματοδότηση προς τις εγχώριες επιχειρήσεις τον Ιούνιο του 2009 επιβραδύνθηκε σε 8,8% από 11,4% τον προηγούμενο μήνα και 18,7% τον Δεκέμβριο του 2008, ενώ ο ετήσιος ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης στα νοικοκυριά υποχώρησε σε 6,2%, έναντι 7,3% το Μάιο του 2009 και 12,8% τον περασμένο Δεκέμβριο. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική κατανάλωση κατέγραψε μεγάλη πτώση, ενώ και οι επιχειρήσεις δεν διέθεσαν κεφάλαια για επενδύσεις. Μάλιστα, η εικόνα του ΑΕΠ θα ήταν χειρότερη, εάν δεν γίνονταν και οι δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις, για να στηριχθεί η ελληνική οικονομία.
Την ίδια ώρα, που η πιστωτική επέκταση κατέγραφε σημαντική επιβράδυνση, οι ακάλυπτες επιταγές τον Ιούνιο παρουσίαζαν αύξηση 290%, με την αγορά να «ασφυκτιά» και να μην μπορεί να αντεπεξέλθει στις επιπτώσεις της κρίσης. Επιδείνωση όμως σημειώνεται σε όλους τους δείκτες που σχετίζονται με το ΑΕΠ. Η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε τον Ιούνιο κατά 11,4% σε σχέση με τον ίδιο περσινό μήνα, ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε κατά 39,5% τον Μάιο του 2009, ο τζίρος στο λιανικό εμπόριο κατέγραψε πτώση 13,8% τον Μάιο, ο κύκλος εργασιών του χονδρικού εμπορίου μειώθηκε κατά 9% στο πρώτο τρίμηνο του έτους και οι εξαγωγές υποχώρησαν κατά 20,7% τον Ιούλιο.
Τι προβλέπουν οι διεθνείς Οργανισμοί
Μπορεί για πρώτη φορά το οικονομικό επιτελείο να θεωρεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2009, θα είναι αρνητικός, όλοι όμως οι διεθνείς οργανισμοί εκτιμούν εδώ και καιρό ότι η Ελλάδα θα βρεθεί σε ύφεση φέτος.
Μάλιστα, σε κάθε νέα τους πρόβλεψη ο ρυθμός συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ μεγαλώνει. Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό για το τι τελικά θα συμβεί φέτος, είναι όμως και ενδεικτικό του κλίματος αβεβαιότητας που επικρατεί διεθνώς, καθώς κανείς δεν μπορεί να κάνει μία εκτίμηση και να είναι σίγουρος ότι θα επαληθευτεί στο τέλος.
Στην έκθεσή του, που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), προβλέπει διετή ύφεση. Το 2009, ο ρυθμός ανάπτυξης θα βρεθεί σε αρνητικό έδαφος και η συρρίκνωση θα είναι της τάξης του 1,7%. Για το 2010, οι εκτιμήσεις του Ταμείου δείχνουν ανάκαμψη σε σχέση με φέτος, αλλά και πάλι το ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 0,4%.
Στη δικιά του έκθεση ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), αποτυπώνει ύφεση για την ελληνική οικονομία φέτος και οριακή ανάκαμψη του χρόνου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται για το 2009 αρνητικός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 1,3%, ενώ για το 2010 υπολογίζεται πως η ελληνική οικονομία θα μεγεθυνθεί κατά 0,3%.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις εαρινές της προβλέψεις, εκτιμά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Ελλάδας θα συρρικνωθεί φέτος κατά 0,9% και του χρόνου θα καταγράψει μικρή άνοδο (0,1%). Ωστόσο, στις νέες τις προβλέψεις, αναμένεται ότι οι εκτιμήσεις της θα είναι χειρότερες για την ελληνική οικονομία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου